vendel en de wolf Origin

De verlichting voldoet nu maar net aan de eisen. Het looppad is er rommelig, er is overlast, men voelt zich onveilig en het is er relatief donker. Ook ontbreekt er een duidelijke identiteit, van zowel viaduct als de directe omgeving. Het is een anonieme locatie omgeven door hoge kantoorgebouwen, hotels en drukke verkeersbewegingen en er zijn meer van dit soort viaducten in de nabije omgeving,

Het viaduct aan de Derkinderenstraat wordt veelgebruikt, als toegang van en naar de tramhaltes maar ook onderweg naar school, kantoor of de ring.

Van de tram naar het viaduct en andersom is donker en vies. Dit geeft de voetgangers die van de tunnel gebruik maken een onveilig gevoel.

De pijlers zijn zo breed dat kwaadwillenden zich er makkelijk achter kunt verschuilen.

De schuin geplaatste robuuste betonnen pijlers, komen terug in meerdere viaducten in de stad. De mooie trapeziumvorm en naamgever van straat: de Nederlandse kunstenaar Antoon der Kinderen waren de eerste uitgangspunten.

Verkeersdeelnemers: Onder het viaduct zijn verschillende verkeersstromen. Lopers, mensen die naar de bovengelegen tramhalte gaan, of van de tramhalte komen, fietsers en aan de andere kant van de pilaren een weg voor auto’s. Al deze verschillende verkeersdeelnemers hebben een andere aandachtspanne. Ons werk moest zowel geschikt zijn voor de snelle als de langzame deelnemer, maar ook voor de eenmalige als de regelmatige passant. Aan het kunstwerk moet na een aantal jaren nog steeds wat nieuws ontdekken zijn.

Uitgangspunten Derkinderen viaduct lichtniveau verhogen
inspiratie Antoon Derkinderen

Antoon Derkinderen (1859-1925) leefde in de tijd van de Amsterdamse School, was directeur van de Rijksacademie en kunstschilder, glazenier. Hij heeft de glas en lood ramen ontworpen voor o.a. de de beurs van Berlage en de Bazel. Het idee om een soort glas en loodramen tussen de pijlers van het viaduct te maken komt hier vandaan. Omdat er geen buitenlicht achter onze ramen is zijn we op zoek gegaan naar glas dat zelf licht geeft. Daarvoor gebruiken we “endlighten T” dat egaal oplicht zoals gekleurd glas. We graveren lichtgevende lijnen in acrylaat zoals in gebrandschilderd glas. Alles blijft transparant en geeft licht aan beide kanten, ook overdag.

Met ons kunstwerk geven wij een identiteit aan het viaduct door het introduceren van iets wat wij Origin noemen. Deze Origin heeft de vorm gekregen van iets dat regelmatig in ons werk terug komt. Origin is voor ons een soort mitochondrium, de boonvormige energie-omzetter die zich in de cellen van bijna alle levende wezens bevindt. Origin laat zien dat we ondanks onze verschillen allemaal eenzelfde kern hebben.

Origin is een drie-dimensionale vorm die telkens op een andere wijze of combinatie te zien is. Met dezelfde vorm is steeds een andere combinatie gemaakt. De titel van het werk is gekozen van naar aanleiding van ‘The Origin of species’ (eerste Nederlandse publicatie 1890) . In het boek zet Charles Darwin zijn evolutietheorie uiteen.

Origin samenstellingen gelijkend op; microscopische beestjes, stuifmeelkorrels, plattegronden, celindelingen en simpele meetkundige vormen, bloemen etc. Er zijn veel verschillende variaties gemaakt met dezelfde vorm. We kozen 14 variaties uit om te gebruiken op de ramen.

Het wordt een galerij van lichtgevende tekeningen die zijn gemonteerd in een trapeziumvormig frame in de openingen tussen de pilaren van het viaduct. De stalen frames volgen de bestaande schuine pijlers. Alleen in het midden zit het polycarbonaat, acrylaat en Entlighten T.

Alle kleuren zullen langzaam veranderen. Wij kozen voor de effen kleur vooral tinten in blauw en groen. De graveringen kunnen alle kleuren krijgen. Lichtgevend glas is op zich al spectaculair maar in combinatie met de lichtgevende gegraveerde tekening is het verbazingwekkend.

De lichtgevende tekeningen worden gemonteerd in een trapeziumvormig frame in de openingen tussen de pilaren van het viaduct. De ingang en uitgang van het viaduct zijn ook trapeziumvormig en zo lijken de frames verdacht veel op een perspectief tekening van het viaduct, met licht aan het einde van de tunnel.

Origin reageert op de toestroom van trampassagiers en de beweging die zij veroorzaken, harder of zachter te gaan branden en zorgt zo op momenten dat dat nodig is, ook voor extra verlichting in de opgangen. Bovendien voelt iedere passant zich gesignaleerd.

We gebruiken niet de felste kleuren maar houden het subtiel en pastel-achtig. De kleuren veranderen constant maar langzaam: de ene dag is de gravering geel met een groene achtergrond, en de andere dag is dezelfde tekening rood met een blauwe achtergrond. Dit zorgt voor steeds nieuwe combinaties van kleuren.

De doorloop wordt op een transparante en lichtgevende manier, moeilijker. Hierdoor krijgt het viaduct niet alleen meer sfeer maar ook zal zich niet meer iemand zo snel achter een van de dikke pilaren verschuilen.

De gegraveerde tekeningen lichten op doordat om de rand leds zijn bevestigd die alle kleuren licht kunnen geven. De entligten T plaat licht egaal op in alleen blauwe of groene kleuren. De gegraveerde tekeningen zullen meestal een andere kleur hebben dan de achtergrond.

Wij hebben gekozen voor een kunstwerk waar echt handschrift in voorkomt. Alle Origin graveringen in het acrylaat worden door ons met de hand gegraveerd in plaats van computer gestuurd. Handschrift in de openbare ruimte voelt menselijk. Dit heeft een belangrijk positief effect op de beleving van de passanten en dus op de sociale veiligheid.

Vooral in deze opgangen is extra licht nodig. Voor de op en afgaande trappen, naar de bovengelegen tramhaltes komt een detail van de vormen uit de ramen. Hierdoor zal zowel overdag als ‘s avonds het lichtniveau aanzienlijk vergroot worden waardoor je niet meer in een donker gat stapt. Ook hier zal het licht reageren op beweging door subtiel harder of zachter te gaan branden. We gebruiken als verlichting neonflex, een waterdichte ledstip die lijkt op neon die in een dun maar stevig rvs frame wordt geïnstalleerd. De vorm is gelijkend aan de graveringen in het acrylaat maar dan sterk uitvergroot. Er is hier gekozen voor een warme kleur geel /wit omdat gezien wordt als gezellig licht en sfeervol is dus zeer geschikt om een toegankelijke sfeer te creëren.

Vendel&deWolf